Το θέατρο της αρχαίας Πλευρώνας αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέατρα της Αιτωλίας, τόσο λόγω της μοναδικής θέας που προσφέρει προς τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, όσο και λόγω μιας σημαντικής κατασκευαστικής ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει.
Το αρχαίο θέατρο της Πλευρώνας βρίσκεται δυτικά της αρχαίας πόλης, σε επαφή με τη δυτική πλευρά της οχύρωσής της και σε απόσταση 130 μέτρων από την κεντρική πύλη. Κατασκευάστηκε στα τέλη του 3ουαιώνα π. Χ. (235/4 π.Χ.)[1], μετά την ίδρυση της πόλης. Το μνημείο έχει εξαιρετική θέα προς την πεδινή παραλιακή ζώνη και απέχει 5 χλμ ΒΔ από την πόλη του Μεσολογγίου.
Το επίμηκες σκηνικό οικοδόμημα εφάπτεται στην εσωτερική παρειά του τείχους και του οχυρωματικού πύργου, ο οποίος συμπληρώνει τη λειτουργικότητά του και πιθανόν χρησίμευε ως αποδυτήρια των ηθοποιών. Στην αρχική του φάση κατασκευάστηκε ως βουλευτήριο. Το κτήριο της σκηνής περιλαμβάνει το προσκήνιο, το οποίο ήταν διώροφο και στην ισόγεια πρόσοψη έφερε έξι πεσσοκίονες με θύρα στο κέντρο και από τρία ανοίγματα δεξιά και αριστερά για την τοποθέτηση ζωγραφικών πινάκων (σκηνογραφία), τα παρασκήνια, δύο εξωτερικές κλίμακες και τις παρόδους με τοξωτό υπέρθυρο. Με στοχευμένες παρεμβάσεις, προϋπολογισμού 900.000 ευρώ, θα αντιμετωπιστούν αφενός προβλήματα φθοράς του δομικού υλικού του μνημείου, αφετέρου με την ολοκλήρωση των αναστηλωτικών εργασιών θα αποκατασταθεί η μορφή του σε τέτοιο βαθμό ώστε να βελτιωθεί η αναγνωσιμότητα και ο διδακτικός ρόλος του για τους επισκέπτες.
