Το φιλί αποτελεί την πιο απλή πράξη αγάπης, γεμάτη ερωτισμό, αισθησιασμό και ρομαντισμό. Συγκεντρώσαμε, λοιπόν, κάθε πιθανή -και απίθανη- πληροφορία για την τρυφερή αυτή συνήθεια και σας απαριθμούμε όλους τους λόγους για να μην σταματήσετε ποτέ να δίνετε γλυκά φιλιά!
Η επαφή των χειλιών με τα χείλη ή άλλο σημείο του σώματος άλλου προσώπου ως έκφραση αγάπης, ερωτικού πόθου κ.λ.π.
Ετυμολογικά, το μεσαιωνικό ουσιαστικό φιλί προέρχεται από το έναρθρο αρχαίο απαρέμφατο «το φειλείν» του ρήματος «φιλώ», το οποίο κατά μία υπόθεση προέρχεται από το ινδοευρωπαϊκό b(e)eit που σημαίνει “κοντά”.
Πέρα από ορισμούς, όμως, το φιλί μπορεί να σημαίνει τόσα παραπάνω… Το χειροφίλημα, για παράδειγμα, το οποίο συνηθιζόταν στο παρελθόν πάντα εκ μέρους των ανδρών, δείχνει θαυμασμό, το φιλί στο μάγουλο εκφράζει συνήθως φιλικά αισθήματα, ενώ στον λαιμό σημαίνει πάθος. Το πιο σύνηθες φιλί στα χείλη δείχνει αγάπη, ενώ στη μύτη και στα αυτιά συνήθως υποδεικνύει παιχνιδιάρικη διάθεση.
Αν παρατηρήσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο φιλιούνται διάφοροι λαοί θα διακρίνει πολιτισμικά χαρακτηριστικά με μακρόχρονη ιστορία. Πάρτε για παράδειγμα τους Έλληνες, οι οποίοι φιλούν σταυρωτά, ή τους Ινουίτ -φυλή Εσκιμώων στην Αλάσκα-, οι οποίοι, αντί για φιλί, τρίβουν μεταξύ τους τις μύτες τους. Πώς ξεκίνησε, όμως, το φιλί;
Οι θεωρίες για την αρχή του φιλιού ποικίλουν. Μία λογική εκδοχή που ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια, είναι ότι -όπως συμβαίνει και με πολλά ζώα και πουλιά- η μάνα μασούσε την τροφή και την έδινε με το στόμα στο μωρό της για να τραφεί. Κάτι, λοιπόν, που άρχισε ως συνήθεια διαβίωσης μπορεί να εξελίχθηκε σε κοινή πράξη τρυφερότητας. Λιγότερο ακριβής -αν και περισσότερο ρομαντική- ακούγεται η θεωρία που υποστηρίζει πως, σύμφωνα με κάποιες παλιές θρησκείες, η ψυχή του ανθρώπου ζούσε στην ανάσα του. Με το φιλί, λοιπόν, οι δύο ψυχές των ατόμων έρχονταν σε επαφή και μπλέκονταν μεταξύ τους για πάντα.
Πιο… επιστημονική, τέλος, ακούγεται η θεωρία ότι, με το φιλί, οι άνθρωποι έρχονται αρκετά κοντά, ώστε να μυρίσουν ο ένας την μυρωδιά του άλλου και, έτσι, να «γνωριστούν» καλύτερα. Αντίστοιχη συμπεριφορά παρατηρείται, άλλωστε, και στα ζώα που «αλληλο-μυρίζονται» και «τρίβονται» μεταξύ τους.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε ο ιστορικός Ernest Crawley στις αρχές του 20ου αιώνα, οι πρώτες καταγραφές φιλιών εντοπίζονται στην Ελλάδα, την Ασσυρία και την Ινδία, ενώ την ίδια εποχή, στην αρχαία Αίγυπτο η πράξη ήταν παντελώς άγνωστη. Μία από τις πρώτες εικονικές καταγραφές φιλιού, μάλιστα, -την οποία μπορείτε να δείτε στα «12 πιο καυτά φιλιά της ιστορίας»- εμφανίζεται σε ρωμαϊκό αγγείο του 300 π.Χ, στο οποίο ένας άνδρας σκύβει για να φιλήσει μια γυναίκα, υποδηλώνοντας, σύμφωνα με ιστορικούς, την επιστροφή του στο σπίτι. Ακόμα, ο Crawley υποστηρίζει πως η πράξη του φιλιού ήταν ασυνήθιστη για την ιαπωνική κοινωνία μέχρι πριν τον 20ο αιώνα -πραγματοποιούνταν μόνο μεταξύ μητέρας και παιδιού-, ενώ στην Αφρική, και σε άλλες λιγότερο αναπτυγμένες κοινωνίες, είχε παρατηρηθεί ότι σπάνια συνέβαινε, ακόμα και ανάμεσα σε άτομα της ίδιας οικογένειας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το φιλί απελευθερώνει τους ίδιους νευροδιαβιβαστές -χημικά μηνύματα στον εγκέφαλο- όπως αυτοί που εκλύονται όταν επιδιδόμαστε σε έντονη σωματική άσκηση. Η λειτουργία αυτή κάνει την καρδιά μας να χτυπά πιο γρήγορα και την αναπνοή μας να γίνεται πιο βαθιά και ασύγχρονη. Εξηγείται, έτσι, ότι -όπως έχει μετρηθεί- με ένα φιλί διάρκειας ενός λεπτού ένας μέσος άνθρωπος «καίει» περί τις 26 θερμίδες. Επιπλέον, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα φιλιά φέρουν «επιγενετικές φερομόνες», ουσίες σημαντικές για την υγεία και την ψυχολογία μας, οι οποίες, μάλιστα, μειώνουν το στρες.
Σχετικά με την φυσιολογία του φιλιού, οι ειδικοί λένε ότι πρόκειται για μία περίπλοκη διαδικασία, η οποία απαιτεί συγκεκριμένη διάταξη των μυών, καθώς επιστρατεύει τριάντα τέσσερις συνολικά μυς του προσώπου και εκατόν δώδεκα μυς του σώματος –εφόσον στεκόμαστε όρθιοι. Ο πιο σημαντικός μυς είναι ο orbicularis oris -ο σφυγκτήρας γύρω από χείλη μας- που είναι γνωστός και ως μυς του φιλιού. Υπολογίστε, μαζί με όλα τα παραπάνω, τον ρόλο της γλώσσας στο γαλλικό φιλί, αλλά και όλες τις νευρικές απολήξεις αυτής και των χειλιών που συμμετέχουν σε κάθε φιλί και… φανταστείτε το: ένας ολόκληρος μηχανισμός μπαίνει σε λειτουργία.
Επίσης Ο μέσος άνθρωπος περνά περίπου 336 ώρες -δηλαδή, δύο εβδομάδες- της ζωής του… φιλώντας.
Ποιος ξεχνά το πρώτο του φιλί; Ακόμα κι αν το δώσαμε πριν τα δεκατέσσερα χρόνια μας, όπως κάνει το 50% όλων των ανθρώπων, είναι μία στιγμή που πάντα θα θυμόμαστε.
Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως όταν φιλάμε ένα άτομο που έχει το ίδιο χρώμα μαλλιών με το δικό μας, το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ πιο παθιασμένο φιλί.
Άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο εγκέφαλός μας έχει ειδικούς νευρώνες που μας βοηθούν να εντοπίζουμε τα χείλη του άλλου στο σκοτάδι.
Κάποιες πολιτείες της Αμερικής διέπονται από ειδικούς νόμους περί φιλιών:
Στην Indiana απαγορεύεται ένας άνδρας με μουστάκι να φιλά τακτικά άλλους ανθρώπους.
Στο Hartford, Connecticut, απαγορεύεται στους άνδρες να φιλούν δημόσια τις συζύγους τους την Κυριακή.
Στη Logan County, απαγορεύεται στους άνδρες να φιλούν μια γυναίκα όταν εκείνη κοιμάται.
Ο Onur Guentuerkuen του Ruhr-University στο Bochum της Γερμανίας διεξήγαγε έρευνα σύμφωνα με την οποία τα δύο τρίτα των ανθρώπων γέρνουν το κεφάλι τους προς τα δεξιά όταν φιλούν ή φιλιούνται.
Τις περισσότερες ιδιαιτερότητες φαίνεται πως εμφανίζουν οι ΗΠΑ καθώς ισχύουν διαφορετικοί κανόνες ανά περιοχή, ΕΝΤΕΛΩΣ διαφορετικοί όμως. Για παράδειγμα, στο Connecticut θεωρείται παράνομο να φιλήσεις τη σύζυγό σου την Κυριακή και στην Αιόβα είναι έγκλημα το φιλί σε άγνωστο άτομο, ενώ άλλες περιοχές αρκούνται σε μια μικρή χειραψία.
Αργεντινή: Μια αγκαλιά και ένα φιλί δίνονται ακόμα και σε άτομα που δεν έχουν συναντήσει ξανά στο παρελθόν.
Βραζιλία: Υπάρχουν μεγάλες διαφορές έκφρασης μεταξύ ανδρών και γυναικών αλλά και μεταξύ περιοχών της καθώς στο Rio deJaneiro δίνουν 2 φιλιά, αλλά σε άλλες περιοχές ένας χαιρετισμός εξ αποστάσεως μονάχα είναι θεμιτός.
Ανταρκτική: Το τρίψιμο μυτών είναι δείγμα οικειότητας, κάτι που έχουν υιοθετήσει και άλλες κοντινές σχετικά χώρες σε ορισμένες περιοχές τους όπως η Νέα Ζηλανδία και Πολυνησία.
Αφρική: Στις περισσότερες φυλές δεν υπάρχει το φιλί αλλά σύνηθες είναι να γονατίζει κάποιος φέροντας το κεφάλι κοντά στο έδαφος και ίσως φιλώντας το. Για παράδειγμα, στην Αίγυπτο απαγορεύεται το δημόσιο φιλί.
Ευρώπη: Όχι ιδιαίτερα κοινή γραμμή πλεύσης με την ποσότητα και τον τρόπο των φιλιών να διαφέρουν αρκετά από περιοχή σε περιοχή. Για παράδειγμα, η Ελλάδα φημίζεται πως κάποιος σε γνωστό δίνει μια αγκαλιά και δύο φιλιά και σε άγνωστο μια αγκαλιά μόνο. Από την άλλη, η Αγγλία επιθυμεί μονάχα μια χειραψία αποφεύγοντας την πλειονότητα των φορών το φιλί. Η Ολλανδία, η Ελβετία, το Μαυροβούνιο, τα Σκόπια και η Σλοβενία φιλιούνται 3 φορές εναλλάξ στα μάγουλα ξεκινώντας από το δεξί, ενώ η Πολωνία, η Αυστρία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Σλοβακία θεωρούν αρκετό ένα απλό χειροφίλημα. Τέλος, η Γερμανία δίνει ένα φιλί στο αριστερό μάγουλο, η Γαλλία δίνει δύο φιλιά ξεκινώντας από το δεξί και η Ιταλία και η Ισπανία δίνουν δύο γρήγορα φιλιά.
Ασία: Στο σύνολό της, η Ασία δεν επιτρέπει το φιλί σε κοινή θέα παρά μόνο αν πρόκειται για συγγενή.
Ιαπωνία: Τα φιλιά δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα εδώ με μια απλή υπόκλιση/ κίνηση του κεφαλιού να είναι αρκετή ή τα χέρια σε θέση προσευχής σε συνδυασμό με υπόκλιση εκφράζοντας έτσι το σεβασμό στο συνομιλητή.