Ο Τριπόταμος απέχει μόλις 5 χλμ από τη χώρα της Τήνου.Είναι από τα αρχαιότερα χωριά του νησιού. Στο Εξώμβουργο και σε κοντινή απόσταση από το χωριό υπάρχουν ερείπα της Μεσαιωνικής πόλης της Τήνου αλλά και ευρήματα των Προϊστορικών και Γεωμετρικών χρόνων.
Στην πλαγιά του Εξωμβούργου, λίγο πάνω από το χωριό υπήρχε το ιερό της Δήμητρας. Αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στην περιοχή φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Τήνου.
Παρουσιάζει ιδαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Μοιάζει με κάστρο αποτελούμενο από σπίτια χτισμένα το ένα πολύ κοντά στο άλλο, τα οποία διατηρούν στο ακέραιο τον παραδοσιακό χαρακτήρα. Χαθείτε στο “λαβύρινθο” που σχηματίζουν τα γραφικά καλντερίμια.
Περπατώντας στο χωριό, θα συναντήσετε τον ενοριακό ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου. Στις 21 Νοεμβρίου που γιορτάζει, πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι και τα σπίτια του χωριού είναι “ανοιχτά” για τους επισκέπτες.Από τον Τριπόταμο ξεκινάνε σηματοδοτημένα και καλοσυντηρημένα πεζοπορικά μονοπάτια προς τη Χώρα και την Ενδοχώρα.
Το όμορφο Κυκλαδίτικο χωριό, το οποίο αποτελεί το πέρασμα στους παραδοσιακούς οικισμούς της Εξωμεριάς, τα Μέσα και τα Πάνω μέρη του νησιού, είναι όμως ξεχωριστό για τη δομή του.
Έχει σοκάκια που σε μπερδεύουν, δρομάκια που καταλήγουν σε άλλα δρομάκια, αυλές και φαρδιά πεζούλια χωρίς ενδιάμεσα κενά, σοκάκια και δρόμοι, σαν ένα φρούριο.
Ταυτόχρονα το χωριό είναι και ένα ιδιότυπο κάστρο. Μπορεί να μην έχει τείχη και τάφρο, αν όμως κλείσουν οι εξωτερικές πύλες του, ο Τριπόταμος «σφραγίζει» και κανείς δεν μπορεί να μπει ή να βγει από αυτόν
Κάπως έτσι αυτό το δαιδαλώδες κάστρο κατάφερνε να προστατεύεται επί χρόνια από τις επιδρομές των πειρατών στο νησί. Όποιος κατάφερνε να μπει στο χωριό, χάνονταν στα σοκάκια προσπαθώντας να βρει την έξοδο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μπορείς να μετακινηθείς σε όλο τον Τριπόταμο απλά περνώντας από ταράτσα σε ταράτσα σπιτιού. Τόσο κοντά βρίσκονται τα σπίτια μεταξύ τους.Άλλο ένα στοιχείο που κάνει τον Τριπόταμο ξεχωριστό, είναι το γεγονός πως ίσως αποτελεί το μοναδικό χωριό στην Ελλάδα που δεν έχει πλατεία!
