Στα Βράχια Της Πειραϊκής.

Η Πειραϊκή αποτελεί την Νοτιοδυτική παραλιακή συνοικία του Πειραιά, βρίσκεται ανατολικά του κεντρικού λιμανιού του Πειραιά.

Κατά μήκος της παραλίας της Πειραϊκής βρίσκονται τα αρχαία Μακρά Τείχη (τείχη του Κόνωνα) που προστάτευαν τον κύριο οικισμό της Αθήνας και το λιμάνι της. Συνορεύει στα βόρεια με την Καλλίπολη, στα ανατολικά με τον Άγιο Βασίλειο, στα δυτικά και νότια βρέχεται σε ένα τεράστιο μήκος από τον Σαρωνικό κόλπο δημιουργώντας την Πειραϊκή ακτή επί της Ακτής Θεμιστοκλέους.

 

Τα Μακρά Τείχη ήταν αμυντικά τείχη της πόλης των Αθηνών που χτίστηκαν μεταξύ 461 π.Χ.-455 π.Χ., τα οποία οχύρωναν την πρόσβαση από τον κύριο οικισμό προς τους δύο κυρίους λιμένες της, τον Πειραιά και το Φάληρο. Αποτελούνταν από δύο τείχη, το «Βόρειο», (ή «Έξωθεν») και το «Μέσον» Τείχος (ή «Φαληρικό») σε παράλληλη διάταξη, μήκους 40 σταδίων (7 χλμ.), και σε μεταξύ τους απόσταση ενός σταδίου (184 μ.), που όμως φθάνοντας στον Πειραιά περιέκλειαν ολόκληρη την Ακτή συμπεριλαμβανομένων του οικισμού, και των τριών λιμένων), με κύριο ακριβώς στόχο να προστατευθεί η επικοινωνία της Αθήνας με το λιμάνι της. Εκτός όμως των δύο παράλληλων αυτών τειχών υπήρχε και τρίτο το «Νότιο» που από την Αθήνα κατέληγε στο δευτερεύον λιμάνι του Φαλήρου στο σημερινό Παλαιό Φάληρο, που περιλαμβανόταν όμως στα Μακρά Τείχη. Επειδή αρχικά το Βόρειο και το Νότιο ήταν τα πρώτα που κτίσθηκαν και που περιέκλειαν τα δύο τότε επίνεια της Αθήνας, τον Πειραιά και το Φάληρο, ονομάσθηκαν Μακρά Τείχη.

ΣΚΑΦΑΚΙ….ΟΡΜΟΣ ΛΟΥΒΙΑΡΗ ΣΤΗΝ ΠΕΙΡΑΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ Skafaki, gulf of Louviari, Piraiki - Piraeus photo source: TBoH | Greece, Athens, Outdoor

Η Πειραϊκή χερσόνησος στην αρχαιότητα ονομαζόταν από τους Αθηναίους Ακτή και ήταν φημισμένη για τα πλούσια μεταλλεία της, εξαγόταν ο “Ακτίτης λίθος” ο οποίος χρησιμοποιήθηκε σαν υλικό κατασκευής στα Μακρά τείχη και σε όλα τα λιμενικά έργα του αρχαίου Πειραιά. Τα χρόνια της κλασσικής αρχαιότητας ήταν έντονα πυκνοκατοικημένη υπήρχαν και πολλές δεξαμενές συλλογής βρόχινου νερού για την ύδρευση των κατοίκων. Ο Θεμιστοκλής φρόντισε να κατασκευάσει τείχη κατά μήκος της βραχώδους ακτής για να προστατεύσει τους κατοίκους από τα κύματα και τους εχθρούς, λόγω της βραχώδους μορφολογίας της δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή όρμων για τα πλοία. Τα τείχη της Ακτής (σημερινή Πειραϊκή) ήταν τμήμα του συνόλου των Μακρών Τειχών που κατασκευάστηκαν την ίδια εποχή από τον Θεμιστοκλή για να θωρακίσουν τον δρόμο από τον κύριο οικισμό της αρχαίας Αθήνας προς τα δύο λιμάνια της (Πειραιά, Φάληρο). Στις βραχώδεις ακτές της Πειραϊκής διακρίνονται ακόμα και σήμερα τμήματα των τειχών του Θεμιστοκλή πάχους περίπου δυο μέτρων.

Ο όρμος της Αφροδίτης θερινό σινεμά για τρεις ημέρες | Η Εφημερίδα των Συντακτών

Η περιοχή εγκαταλείφθηκε στην συνέχεια, τα νεώτερα χρόνια παρέμεινε ερημική για πολλούς αιώνες ήταν η τελευταία περιοχή του Πειραιά που κατοικήθηκε μετά την δεκαετία του 1960 αλλά τα λατομεία λειτουργούσαν μέχρι τότε επεξεργάζοντας τα “αγκωνάρια του Πειραιά. Μετά την δεκαετία του 1960 κάτοικοι από τις γειτονικές περιοχές της Καλλίπολης, του Χατζηκυριάκειου και της Φρεαττύδας οικοδόμησαν την σημερινή ακτή της Πειραϊκής.

Πειραικη | Attica greece, Greece, Athens greece

Η μοναδική εκκλησία της περιοχής είναι η Παναγίτσα (Ρόδον το Αμάραντο) στα όρια με την συνοικία της Καλλίπολης. Το 1890 ανασύρθηκε μια εικόνα της Παναγίας να κρατάει στον Χριστό από τα νερά στα βράχια της Πειραϊκής που κρατούσε σε βρεφική ηλικία στο χέρι του ένα ρόδο. Η ευλαβής οικογένεια Κατσαρού έκτισε τότε με δική της πρωτοβουλία ένα παρεκκλήσι στην θέση της σημερινής μεγάλης εκκλησίας ώστε να στεγαστεί η συγκεκριμένη εικόνα από τα χέρια του ψαρά. Το 1973 ο μητροπολίτης Πειραιά έχτισε στην θέση του τον πρώτο μεγάλο ναό, η Πειραϊκή έγινε από τότε επίσημα η έδρα της εκκλησιαστικής ενορίας της Παναγίας Ρόδου του Αμάραντου. Το 1983 αποφασίζεται η ίδρυση νέου μεγαλύτερου ναού του σημερινού πάνω από το ισόγειο του παλιού, ο ναός αυτός ήταν ο τελικός τα εγκαίνια έγιναν από τον μητροπολίτη Πειραιά Καλλίνικο το 1986, εορτάζει κάθε χρόνο στον Ακάθιστο ύμνο.

Πειραική - Σταυρός Piraiki Stavros Piraeus4you - YouTube

Γνωστή είναι επίσης για τις ψαροταβέρνες, τις καφετέριες και τα κέντρα νυχτερινής διασκέδασης που υπάρχουν κατά μήκος της παραλιακής οδού, όσο και για το τραγούδι “Στα βράχια της Πειραϊκής κοιμάται ο Στέλιος ο μπεκρής” (του Στέλιου Καζαντζίδη). Διαθέτει 2 αθλητικά σωματεία μπάσκετ με παραθαλάσσια γήπεδα: τον «Φοίνικα» και τον «Πορφύρα».

Η ιστορία των αρχαίων τειχών του Πειραιά.

Ο Θεμιστοκλής ήταν ο πρώτος που προείδε την εξαιρετική θέση του Πειραιά με τα τρία φυσικά λιμάνια του, που θα έπαιζαν σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη του εμπορίου και στη ναυτική παντοδυναμία των Αθηναίων στη Μεσόγειο. Όταν το 493 π.χ. ανέλαβε άρχων, άρχισε τα πρώτα λιμενικά και οχυρωματικά έργα. Λίγο αργότερα τα σταμάτησε με αφορμή την επιδρομή των Περσών Δάτι και Αρταφέρνη. Μετά τη νίκη των Αθηναίων στον Μαραθώνα το 490 π.χ. προβλέποντας νέα κάθοδο των Περσών, έδωσε προτεραιότητα στη ναυπήγηση πολεμικών πλοίων, όπου όπως είναι γνωστό με τον στόλο αυτό κατανίκησε τους Πέρσες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.χ..
Portnet - Πειραιάς – Βέροια: Μια πονεμένη αρχαιολογική ιστορία
Ακολουθεί η μάχη των Πλαταιών όπου ξανανικούν τους Πέρσες. Τότε για πρώτη φορά ο Πειραιάς αποκτά τείχη και όπως γράφει ο Θουκιδίδης είχαν μήκος 11 χλμ.Αργότερα αναλαμβάνει ο Κίμωνας και άρχισε να κτίζει, θέλοντας να προστατεύσει ακόμα περισσότερο τα λιμάνια και την Αθήνα, άλλα δύο τείχη, το λεγόμενο βόρειο και Φαληρικό. Δεν πρόλαβε όμως με τον οστρακισμό του και αναλαμβάνει ο Περικλής.
Δράση καθαρισμού των αρχαίων τειχών του Πειραιά | Ναυτικά Χρονικά
Αυτό ο μεγάλος άνδρας αφού στόλισε την Αθήνα με μνημεία όπως την Ακρόπολη, θέλησε να παρουσιάσει κάτι ανάλογο και στον Πειραιά. Αναθέτει στον αρχιτέκτονα της εποχής τον Ιππόδαμο από την Μίλητο, τον σχεδιασμό της πόλης του Πειραιά. Παράλληλα αρχίζει την ολοκλήρωση των μισοτελειωμένων τειχών του Κίμωνα. Έκρινε όμως αναγκαίο να κτίσει κι άλλο τείχος το νότιο το οποίο έβαινε παράλληλα με το βόρειο. Αυτά ξεκινούσαν απο το λιμάνι και τελείωναν στην Αθήνα και ονομάζονταν Μακρά Τείχη. Τα οποία μέχρι σήμερα έρχονται στο φως και υπάρχουν μεγάλα τμήματα αυτών. Ο Πλούταρχος μας πληροφορεί ότι ο εργολάβος ήταν ο Καλλικράτης, ο συνεργάτης του Ικτίνου στην κατασκευή του Παρθενώνα.
Γυμνιστές στην Πειραϊκή! (φωτο)
Με την έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου μεγάλα δεινά υπήρξαν και για τις δύο πόλεις Αθήνα και Πειραιά το 431 π.χ. Ο λαός κλεισμένος μέσα στα τείχη μαστιζόταν από πείνα και θανατηφόρες ασθένειες. Ύστερα από μακρά πολιορκία του Πειραιά, το τέλος το έδωσε η πανωλεθρία του Αθηναϊκού στόλου στους Αιγός ποταμούς (Δαρδανέλια) μεταξύ δε των όρων που επεβλήθησαν στους Αθηναίους ήταν η κατεδάφιση όλων των οχυρών και πολεμικών εγκαταστάσεων. Ο στρατηγός των Αθηναίων Κόνων δεν γύρισε παρά μόνο έπειτα από δέκα χρόνια για να πάρει τη νίκη.
Portnet - Στο μπαλκόνι της Πειραϊκής
Το 394 π.χ. μετά την ήττα πλέον των Λακεδαιμονίων στη ναυμαχία της Κνίδου (πόλη της Ιωνίας, αρχαίας Καρίας), ο νικητής πλέον ναύαρχος Κόνων φθάνει στον Πειραιά με 80 πλοία και άφθονα χρήματα με τα οποία κατασκεύασε άλλα μεγαλύτερα τείχη που περιέκλειαν ολόκληρη την Πειραϊκή Χερσόνησο, όπου μέχρι σήμερα βλέπουμε σποραδικά στην ακτή κατά μήκος της Πειραϊκής και λέγονται τα τείχη του Κόνωνος. Επισκεύασε δε και τα Μακρά Τείχη και στόλισε τον Πειραιά με διάφορα μνημεία όπως ήταν ο ναός της Αφροδίτης Ευπλοίας, για να τιμήσει τους θεούς που του χάρισαν τη νίκη. Τελικά με την κάθοδο των Ρωμαίων, το τείχος του Κόνωνα, τα Μακρά Τείχη, οι Στοές, οι Νεώσοικοι, η Σκευοθήκη του Φίλωνα και ο Ναοί κατεδαφίστηκαν από το νικητή Στρατηγό Σύλλα και ποτέ δεν επανήλθε η ακμάζουσα ναυτική πολιτεία και το ταξίδι της ιστορίας συνεχίζεται!!
Προηγούμενο άρθροΤο Μουσικό Φεστιβάλ Δάσους Αρβανίτσας επιστρέφει!
Επόμενο άρθροΣταύρος Ξαρχάκος: Το Περιστέρι τίμησε τον σπουδαίο δημιουργό.
Βοηθός αρχισυνταξίας και αρθρογράφος