Σαράντα χρόνια κλείνει σήμερα η εφαρμογή του μέτρου του δακτυλίου, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις 2 Νοεμβρίου 1982 στην Αθήνα, σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί το νέφος που τότε «έπνιγε» την πρωτεύουσα.
Ο δακτύλιος, είχε θεσπιστεί εκτάκτως τον Ιούλιο του 1979 ως επείγον προσωρινό μέτρο για την εξοικονόμηση καυσίμων, λόγω της παγκόσμιας πετρελαϊκής κρίσης εκείνη την εποχή, αλλά καθιερώθηκε μόνιμα τον Νοέμβριο του 1982 από την τότε κυβέρνηση και παραμένει σε ισχύ μέχρι σήμερα.
Το συγκεκριμένο μέτρο έχει σκοπό την αποσυμφόρηση του κυκλοφοριακού φόρτου στο κέντρο της Αθήνας και κατά συνέπεια και τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλείται από τα αέρια ρύπων κατά τη λειτουργία των οχημάτων.
Το μέτρο του μικρού δακτυλίου ισχύει από Δευτέρα ως Παρασκευή και επιτρέπει εντός των ορίων του την εκ περιτροπής κυκλοφορία των επιβατηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης και των φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μέχρι 2,2 τόνους, με βάση το τελευταίο ψηφίο του αριθμού κυκλοφορίας τους.
Τις ζυγές ημερομηνίες κυκλοφορούν τα αυτοκίνητα, που ο αριθμός κυκλοφορίας τους τελειώνει σε ζυγό αριθμό, δηλαδή 0, 2, 4, 6 και 8, ενώ τις μονές ημερομηνίες επιτρέπεται η κυκλοφορία των οχημάτων που ο αριθμός κυκλοφορίας τους τελειώνει σε μονό αριθμό, δηλαδή 1, 3, 5, 7 και 9.
Το μέτρο συνήθως αρχίζει να ισχύει κάθε έτος κατά τους μήνες Σεπτέμβριο με Οκτώβριο και διακόπτεται κατά το μήνα Ιούλιο του επόμενου έτους, ενώ δεν ισχύει τα Σαββατοκύριακα, τις επίσημες αργίες και τις ημέρες που πραγματοποιείται απεργία των εργαζομένων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Οι ώρες ισχύος του δακτυλίου ορίζονται για τις ημέρες Δευτέρα έως Πέμπτη κατά τις ώρες 07.00 έως 20.00 και για την Παρασκευή από 07.00 έως 15.00. Στις οριακές λεωφόρους και οδούς του δακτυλίου δεν ισχύουν μέτρα και περιορισμοί.
Το κέντρο της Αθήνας περικλείεται από τον δακτύλιο που σχηματίζουν οι λεωφόροι και οδοί:
Αλεξάνδρας – Ζαχάρωφ – Μεσογείων – Φειδιππίδου – Μιχαλακοπούλου – Σπ. Μερκούρη – Βρυάξιδος – Υμηττού – Ηλ. Ηλιού – Αμβρ. Φραντζή – Συγγρού – Χαμοστέρνας – Πειραιώς – Ιερά Οδός – Κωνσταντινουπόλεως – Αχιλλέως – Πλατεία Καραϊσκάκη – Καρόλου – Μάρνη – 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) – Αλεξάνδρας.
Τα όρια του μικρού δακτυλίου σημειώνονται με ειδικές πινακίδες με την ένδειξη «Δ» σε κίτρινο φόντο, οι οποίες βρίσκονται σε κάθε εισερχόμενο δρόμο στο δακτύλιο.
Ανάμεσα στις εξαιρέσεις είναι τα αυτοκίνητα υβριδικής τεχνολογίας, τα αυτοκίνητα ιατρών που φέρουν την ειδική σήμανση του οικείου Ιατρικού Συλλόγου με μόνο επιβάτη τους ίδιους, όπως θα αποδεικνύεται από την ιατρική ταυτότητα, για εξυπηρέτηση επειγόντων περιστατικών.
Ακόμη, αυτοκίνητα αναπήρων πολέμου, τα οποία φέρουν ειδικές κρατικές πινακίδες κυκλοφορίας, εφόσον οδηγούνται από τους ίδιους τους ανάπηρους ή τους μεταφέρουν, καθώς και οχήματα που μεταφέρουν ασθενείς που χρειάζονται συχνή θεραπεία (π.χ. νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς, άτομα με πολιομυελίτιδα ή Άτομα με Αναπηρίες), με την προϋπόθεση ότι οι ασθενείς θα έχουν εφοδιαστεί με σχετική βεβαίωση των αρμοδίων Διευθύνσεων των Περιφερειών της χώρας.
Οι μόνιμοι κάτοικοι των περιοχών που περικλείονται από τον δακτύλιο μπορούν να εφοδιαστούν με ειδική κάρτα από το Δήμο Αθηναίων, προσκομίζοντας σχετικό αποδεικτικό ωραρίου εργασίας, για χρονικό διάστημα μιας ώρας πριν την έναρξη της εργασίας και μόνο για την έξοδό τους από την περιοχή του δακτυλίου, και για χρονικό διάστημα δύο ωρών από τη λήξη του ωραρίου τους για την επιστροφή τους στον τόπο κατοικίας τους. Τα οχήματά τους, ανάλογα με τον τόπο κατοικίας θα κινούνται σε προκαθορισμένη ζώνη του δακτυλίου.
