Η σημασία της αφύπνισης όλων μας σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος είναι επιτακτική. Η καταστροφή που έχει προκληθεί στο περιβάλλον, τεράστια και μάλλον μη αναστρέψιμη: ασύδοτη χρήση πλαστικού, υπερκατανάλωση, αποδάσωση, βιομηχανικά απόβλητα.
Οι νέες γενιές δυστυχώς θα υποστούν και τις μεγαλύτερες συνέπειες όλων όσων οι πρόγονοί τους δημιούργησαν, εκμεταλλευόμενοι αλόγιστα τον παράδεισο που τους προσφέρθηκε, τη γη. Οι εκδοτικές κυκλοφορίες που απευθύνονται στα μικρά παιδιά, συχνά εστιάζουν σε θέματα φροντίδας και αναζωογόνησης του πλανήτη μας.
Από τις πρόσφατες κυκλοφορίες ξεχωρίζουμε δύο τίτλους. Το βιβλίο «Η γη είναι φίλη μου» των Maia Brami και Karine Daisay που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καπόν και το «Η τελευταία πίτα με φύκια» της Wenda Shurety σε εικονογράφηση του Paddy Donnely από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Η γη είναι φίλη μου – Εκδόσεις Καπόν
Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού λόγω της πανδημίας πολλοί ήταν εκείνοι που αναζήτησαν ελπίδα, εστιάζοντας στον άνθρωπο και το περιβάλλον του. Μια τέτοια περίπτωση είναι αυτή των Maia Bramin και Karine Daisay που αντιδρώντας στον εγκλεισμό και την απομόνωση στράφηκαν στον κόσμο, στον υπόλοιπο πλανήτη και σε κρυφές γωνιές του αναζητώντας ομορφιά, ελπίδα. Ανακάλυψαν λοιπόν 20 εξαιρετικές πρωτοβουλίες παιδιών σε 20 διαφορετικά μέρη του κόσμου και σε αυτό το βιβλίο τις μοιράζονται. Δράσεις που στην καρδιά τους βρίσκεται η βαθιά αγάπη για τον τόπο τους, και η αρμονική συνύπαρξη με τη φύση.
Ο Χοζέ ζει στο Εσπέχο στον νότο της Ισπανίας, και βοηθάει τους γονείς του στη συγκομιδή ελιάς από τα ελαιόδεντρα που λαμπυρίζουν στον ήλιο. Οι κάτοικοι εκεί αγοράζουν ντόπια προϊόντα, στηρίζουν την τοπική οικονομία, και ξέρουν ότι οι μπάλες για το ποδόσφαιρό τους, έχουν φτιαχτεί στο Μπαγκλαντές και όχι στο Πακιστάν από μικρά παιδιά.
Η Μελάτι από το χωριό Μαλάνγκ της Ινδονησίας μας αφηγείται για την περίπτωση της κλινικής Μπούμι Άγιου που αναλαμβάνει δωρεάν τη φροντίδα οικογενειών που τους φέρνουν τα απορρίμματά τους. Απορρίμματα που ξαναχρησιμοποιούνται στη γεωργία όπως φλούδες ενώ τα πλαστικά και τα μέταλλα μεταπωλούνται σε εταιρείες ανακύκλωσης.
Ο Τζόρντι από το Μπρίτζτάουν των Μπαρμπέιντος και οι συμμαθητές του στο σχολείο, συγκεντρώνουν λάδι από το τηγάνισμα των σπιτιών τους για να μετατραπεί σε βιοκαύσιμο με το οποίο τελικά κινούνται τα αυτοκίνητα στην περιοχή τους χωρίς να ρυπαίνουν.
Είκοσι παρόμοιες ιστορίες από μικρά παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο, διαφορετικά μεταξύ τους, ετερόκλητα σε πολλά επίπεδα μοιράζονται τις σκέψεις τους αλλά και τα όνειρά τους για αυτό τον κόσμο. Σε κάθε παιδί είναι αφιερωμένα δύο σαλόνια, με δύο εικόνες: το ένα είναι το πορτρέτο του και το άλλο μια απεικόνιση του μέρους που ζει. Στο δεξί περιθώριο του δεύτερου σαλονιού ένα μικρό γλωσσάρι με πληροφορίες για λέξεις, τοπόσημα και έννοιες που χρήζουν επεξήγησης ή συμπληρωματικής γνώσης.
Η εικονογράφηση της Karine Daisay είναι εντυπωσιακή. Ζωντανά χρώματα αναδεικνύουν με έξοχο τρόπο τα πορτρέτα αλλά και τα μέρη που ζουν τα παιδιά. Χάρη στην τρυφερή, ποιητική γραφή και την εικονογράφηση που συνδυάζει σχέδια και κολάζ, το βιβλίο αυτό προσφέρει μια παγκόσμια περιήγηση γύρω από μια σπουδαία ιδέα: τη Γη, τη φίλη μας.
Η τελευταία πίτα με φύκια – Εκδόσεις Ίκαρος
Οι Βυθοθαλασσίτες ζουν στη θάλασσα και οι Κορυφοδεντρίτες ζουν στη ζούγκλα. Οι Βυθοθαλασσίτες απολαμβάνουν τη ζωή, αγαπάνε να φτιάχνουν πίτες, και να ονειρεύονται. Οι Κορυφοδεντρίτες από την άλλη μεριά, κατασκευάζουν διαρκώς νέα πράγματα που συσσωρεύονται σε σημείο να μην υπάρχει πλέον ελεύθερος χώρος. Έτσι αρχίζουν να πετάνε όλα τα παλιά τους πράγματα στη θάλασσα. Εκεί που ζουν οι Βυθοθαλασσίτες οι οποίοι αρχικά, διερευνούν με ενθουσιασμό αυτά τα νέα αντικείμενα που βρίσκουν στον βυθό τους. Καθώς όμως η θάλασσα αρχίσει να σκοτεινιάζει, η ανησυχία τους είναι έκδηλη. Τη συνέχεια εύκολα κανείς μπορεί να την φανταστεί. Αυτοί οι δύο κόσμοι, αν και αρχικά ήταν αντίθετοι, τώρα θα συγκρουστούν.
Μαθαίνοντας πώς να επαναχρησιμοποιούν τα παλιά πράγματα δημιουργούν λίγο χώρο τόσο στο έδαφος όσο και στη θάλασσα, αρχίζουν σταδιακά να βιώνουν μια αρμονική, ισορροπημένη ζωή και για τους δύο. Το περιβαλλοντικό ηθικό δίδαγμα της ιστορίας είναι ξεκάθαρο. Με την εικονογράφηση να υπενθυμίζει διαρκώς πόσο συνυφασμένοι είναι οι άνθρωποι και ο τόπος που ζουν, η καταγωγή τους. Οι Βυθοθαλασσίτες είναι υδάτινες σταγόνες με μαλλιά από φύκια ενώ στους Κορυφοδεντρίτες η δασική καταγωγή είναι εμφανής.
«Μεγάλωσα στην ιρλανδική ακτή, ακριβώς στην άκρη των δραματικών βράχων και της άγριας θάλασσας. Η θάλασσα είναι πλέον ένα από τα αγαπημένα μου πράγματα που εικονογραφώ, ενώ από παιδί με γοήτευε επίσης η άγρια ζωή και ο φυσικός κόσμος, οπότε αυτό το βιβλίο ήταν ένα ιδανικό έργο για μένα. Μου άρεσε το γεγονός ότι υπήρχε μια τεράστια αντίθεση μεταξύ των δύο κόσμων και αμέσως σκέφτηκα τους χρωματικούς συνδυασμούς και πώς θα τους διαφοροποιούσα», αναφέρει ο Paddy Donnely που έχει αναλάβει τη μοναδική εικονογράφηση.
Οι συμβουλές για το πώς ο αναγνώστης μπορεί να γίνει ένας «ήρωας της θάλασσας» στο τέλος του βιβλίου καθιστούν αυτό το βιβλίο ιδανική επιλογή για να ενθαρρύνει το ενδιαφέρον των μικρότερων παιδιών για τη φροντίδα και την προστασία των θαλασσών αλλά και τη σημασία της επαναχρησιμοποίησης αντικειμένων που θεωρούμε άχρηστα. Μια εξαιρετική πρόταση ανάγνωσης γεμάτη χιούμορ, απουσία διδακτισμού και ευφάνταστες εικόνες.
