Μουσείο Βασιλικών Τάφων Αιγών στην Βεργίνα

Η Βασιλική Μητρόπολη του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου

Η αφετηρία του Μακεδονικού Ελληνισμού

Αιγές 1977: Υπό την εποπτεία του αρχαιολόγου Μανόλη Ανδρόνικου, έρχεται στο φως ο τάφος του Φίλιππου Β’ στη μεγάλη Τούμπα των Αιγών. Ο τόπος των βασιλιάδων των Μακεδόνων και απογόνων του Ηρακλή, του Φιλίππου Β’ (382-336 π.Χ) και του Αλέξανδρου Γ΄ του Μεγάλου (356-323 π.Χ), ο οποίος αποτέλεσε τον πυρήνα του βασιλείου, αναγεννάται. Ήδη από την μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ., όπου οι Ρωμαίοι υπό τον Lucium Aemilium Paulum συνέτριψαν τους Μακεδόνες του βασιλιά Περσέως, οι Αιγές άρχισαν να βυθίζονται στην λήθη. Μόλις πριν 45 έτη, όπως ελέχθη, το αρχέγονο κέντρο των Μακεδόνων, οι Αιγές, άρχισαν να ανακτούν την, παγκόσμιας σημασίας, αίγλη τους.

Οι Αιγές ήταν η αρχέγονη κοιτίδα των Μακεδόνων και το επίκεντρο του βασιλείου τους. Εκεί μεγαλούργησε η οικογένεια του Φιλίππου Β΄ η οποία κληροδότησε στην οικουμένη το θαύμα που ονομάζεται Αλέξανδρος. Οι Αιγές ήταν αυτός ο τόπος-αφετηρία από τον οποίο ο ελληνικός πολιτισμός ξεκίνησε να διαδίδεται σε όλη την οικουμένη, με αποτέλεσμα ο Ελληνισμός από το πολιτοκρατικό πλαίσιο των κλασσικών χρόνων να περάσει στην οικουμενική του διάσταση. Ένας τόπος ανυπέρβλητου φυσικού κάλλους με δάση, εύφορες κοιλάδες. Οι Αιγές, στην θέση της σημερινής Βεργίνας του δήμου Βέροιας, ήταν μία πόλη «κατά κώμας» με διασπαρθέντες γύρω από έναν πυρήνα συνοικισμούς· το άστυ, έμελλε να μετατραπεί σε τόπο εορτής το 336 π.Χ., όπου ο Φίλιππος Β΄ θα τελούσε την μεγαλύτερη εορτή της βασιλείας του· θα βρει ωστόσο άδοξο τέλος (τον δολοφόνησε ο σωματοφύλακάς του Παυσανίας) και την διαδοχή του θα αναλάβει ο υιός του Αλέξανδρος Γ΄, συνεχίζοντας το ημιτελές έργο του πατέρα του, την πανελλήνια δηλαδή εκστρατεία εναντίον των Περσών την άνοιξη του 334 π.Χ.

Φίλιππος Β’ ο Μακεδών. Ελεφαντοστέινη προτομή του βασιλικού τάφου της Βεργίνας

 

Το Μουσείο των Αιγών με εμβαδό 146.000 τετραγωνικά μέτρα και με ένα πολυδαίδαλο δίκτυο αιθουσών (το νέο κεντρικό κτίριο ενώνεται με τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο των Αιγών, το Ανάκτορο και τους Τάφους των Τημενίδων καθώς και το μουσείο των βασιλικών τάφων), αποτελεί ένα σύγχρονο και πολυδύναμο Μουσείο. Στους εκθεσιακούς του χώρους το Μουσείο περιλαμβάνει χώρους κλειστούς αλλά και υπαίθριους, χώρους εκπαιδεύσεως και επιστημονικών ερευνών, αίθρια, αμφιθέατρο, εργαστήρια για υποβοήθηση της συντηρήσεως, αρχαιολογικές αποθήκες και ψηφιακό μουσείο διατρέχοντας όλη την ιστορία της Μακεδονίας και των αρχαίων Μακεδόνων βασιλέων.

Άποψη της χρυσελεφάντινης ασπίδας του Φιλίππου. Εξαιρετικός ο διάκοσμος κλασσικής ελληνικής τεχνοτροπίας.

 

Το Μουσείο των Βασιλικών Ταφών των Αιγών στην Βεργίνα ανηγέρθη το 1993 προκειμένου να διασώσει αλλά και να εκθέσει τα κοσμοϊστορικής σημασίας ευρήματα του έγκριτου αρχαιολόγου Μανόλη Ανδρόνικου. Ένα οικοδόμημα με άτεγκτη γεωμετρική καθαρότητα και υποδειγματική κομψότητα. Στην υπόγεια κατασκευή με εξωτερική μορφή που παραπέμπει σε χωμάτινο τύμβο, εκτίθενται ορισμένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα αλλά και οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες που ευρέθηκαν στους βασιλικούς τάφους. Τοιχογραφίες μοναδικές οι οποίες αναδεικνύουν τα επιτεύγματα της τέχνης κατά τους χρόνους του εκπάγλου μακεδονικού βασιλείου. Τα μέλη της βασιλικής οικογένειας θάβονταν ενδεδυμένα με χρυσάφι, καθώς αυτό δήλωνε την σημαίνουσα κοινωνική τους θέση. Αγγεία, όπλα και κοσμήματα, όπου λιτότητα και λεπτομέρεια συμπλέκονται κατά έναν μαγικό τρόπο, προσδίδουν στα εκθέματα ένα στοιχείο μοναδικό, μία απόκοσμη αίσθηση αίγλης αλλά και μέτρου των χρόνων της ακμής του βασιλείου των Αιγών. Η παρουσίαση του παρελθόντος υπερβαίνει μία ακαδημαϊκή-επιστημονική παρουσίαση καθώς επιδιώκεται ένα είδος «βιωματικής ανακτήσεως» της συλλογικής ταυτότητας της μακεδονικής αρχαιότητας, δίνοντας την αίσθηση στον επισκέπτη ότι επικοινωνεί, όχι μόνο με τα εκθέματα, αλλά με τον ίδιο τον Φίλιππο και τον Αλέξανδρο. Το Μουσείο συνιστά μία σύγχρονη ματιά που απευθύνεται στο συναίσθημα του θεατή και στην επιτακτική ανάγκη της σύγχρονης Ελλάδας να αρυσθεί την αρχαία μακεδονική κληρονομιά, να προβάλλει και να αναδείξει την πολιτισμική της παρακαταθήκη και ταυτόχρονα να διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού τις αρχαιότητες και να τις παραδώσει ακέραιες στις μελλοντικές γενεές.

Ο θώρακας του Φιλίππου Β΄

 

Η ολόχρυση λάρνακα του Φιλίππου με το σύμβολο του μακεδονικού οίκου.

Προηγούμενο άρθροΕλεν ΝτεΤζενέρις: Αυλαία έπειτα από 19 χρόνια.
Επόμενο άρθροΤο Doodle της Google για τους αγώνες του εργάτη.
Columnist @ ARTME MAGAZINE - Ο Γιώργος Σύρος είναι Συγγραφέας, Αρθρογράφος και Ιστορικός.