Tο φετινό φεστιβάλ έχει θεματικό τίτλο «Οικουμενική Κοινότητα» και αντλεί έμπνευση από το ιδανικό μιας οικουμενικής πολιτείας ανθρώπων που θεμελιώνεται στις πολυπόθητες και φευγαλέες έννοιες της ελευθερίας, ισονομίας και δικαιοσύνης. Πρόκειται για ένα όραμα που μοιάζει ουτοπικό αλλά για τους εμπνευστές και συνεργάτες του φεστιβάλ παραμένει εφικτό. Αν όχι για τη σημερινή γενιά, τουλάχιστον για τους ανθρώπους του μέλλοντος που συγκροτούν το οικουμενικό «Εμείς». Σε αυτό το μήκος κύματος και με αφορμή την πρόσφατη απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, το φετινό φεστιβάλ είναι αφιερωμένο στον μεγάλο Έλληνα μουσικοσυνθέτη, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος οραματιστής της «οικουμενικής κοινότητας» και εξέφρασε με τρόπο λιτό και διαχρονικό την ουσία της αρχαιολογικής έρευνας στη ρήση «Ο άνθρωπος είναι ένα χρέος».
Το 11ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας- ΑΓΩΝ θα φιλοξενήσει 58 ταινίες αρχαιολογικού περιεχομένου (εκ των οποίων οι δεκαπέντε είναι ελληνικές). Πρόκειται για ένα πλούσιο πρόγραμμα που αντανακλά με ιδανικό τρόπο το εύρος των καλλιτεχνικών απαντήσεων σε ένα θέμα που συγκινεί διαχρονικά τους ανθρώπους του πολιτισμού. Οι διοργανωτές προσεγγίζουν την αρχαιολογία με ευρύτητα πνεύματος και οράματος. Το αποτέλεσμα είναι ένας θεσμός που αγκαλιάζει την αρχαιότητα, τον Μεσαίωνα, τις λαϊκές τέχνες, τη βιομηχανική αρχαιολογία, τις απτές και άυλες παραδόσεις που συγκροτούν την πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Πρόκειται για μια απόπειρα καταγραφής ενός πλήθος κόσμου που χάνεται νομοτελειακά και αέναα καθώς το σήμερα μεταμορφώνεται σταδιακά στην αρχαιολογία του αύριο.
Στόχος του φεστιβάλ είναι να φέρει σε επαφή ανθρώπους από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, οι οποίοι μοιράζονται το όνειρο μιας καλύτερης ζωής και μιας διαφορετικής προσέγγισης στην επαφή μας με τα κατάλοιπα του παρελθόντος. Πρόκειται για μία έκκληση που βρίσκει συγκλονιστική ανταπόκριση, όπως φαίνεται από τον αριθμό-ρεκόρ των 1400 συμμετοχών από εκατό χώρες που υποβλήθηκαν και ανάγκασαν την Προκριματική Επιτροπή να προβεί σε δύσκολες αποφάσεις ως προς τις ταινίες που θα προβληθούν.
Το 11ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας- ΑΓΩΝ διοργανώνεται σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM). Τελεί υπό τις Αιγίδες της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και της Α.Ε. του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Αττικής, του ΕΟΤ και του Δήμου Αθηναίων.
Η ευρύτατη θεσμική στήριξη στο φεστιβάλ αποτελεί την επίσημη αναγνώριση της αξίας και σημασίας ενός θεσμού που δημιουργήθηκε από το όραμα ενός ανθρώπου. Η Μέμη Σπυράτου αντιμετώπισε τη δημιουργία του διετούς Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας στην Ελλάδα ως ζήτημα εθνικής σημασίας. Θεώρησε αδιανόητο να μην υπάρχει τέτοιος θεσμός σε μία χώρα με απαράμιλλο αρχαιολογικό πλούτο, όταν αντίστοιχα φεστιβάλ σημείωναν τεράστια επιτυχία σε ευρωπαϊκές χώρες.
Η Πρώτη Διεθνής Συνάντηση Αρχαιολογικής Ταινίας του Μεσογειακού Χώρου-ΑΓΩΝ διοργανώθηκε το 1995 με την έμπρακτη στήριξη της δημοσιογράφου της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» Λένας Σαββίδη και της αρχαιολόγου Άννας Λαμπράκη, εκδότριας του περιοδικού «Αρχαιολογία και Τέχνες». Στα 27 χρόνια που μεσολάβησαν έκτοτε, το φεστιβάλ μεταμορφώθηκε σε θεσμό διεθνούς ακτινοβολίας και τόπο φιλοξενίας αριστουργημάτων στον χώρο της ταινίας αρχαιολογικού περιεχομένου.
Το φετινό φεστιβάλ θα τιμήσει επίσης τον πολυβραβευμένο σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά με βραβείο για τη συνολική προσφορά του στον κινηματογράφο. Ο Γαβράς ενσαρκώνει εδώ και δεκαετίες το όραμα του οικουμενικού Έλληνα με το πολύμορφο έργο του, που έρχεται ως απάντηση στα καίρια προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος όταν η ζωή του έρχεται σε σύγκρουση με δυνάμεις που αντιπαλεύουν τα ιδανικά της ειρηνικής συνύπαρξης, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας.
Ο ΑΓΩΝ έχει δημιουργήσει ένα πιστό κοινό που ανταποκρίνεται με θέρμη στη φιλοσοφία που διέπει τις επιλογές των επιτροπών και αγκαλιάζει κατ’ επανάληψη τις προβολές καθώς αναγνωρίζει την αλήθεια στα λόγια της κ. Σπυράτου: «Η λεγόμενη αρχαιολογική ταινία δεν πραγματεύεται μόνο την έρευνα, τις ανασκαφές, τις ανακαλύψεις των αρχαιολόγων και τα μνημεία που δημιούργησαν οι άνθρωποι, αλλά τις συνθήκες και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της κάθε εποχής. Είναι πολυσύνθετο έργο με επιστημονικές, κοινωνικές, πολιτικές, κυρίως όμως ανθρωπολογικές λεπτομέρειες. Και δεν αφορούν τον άνθρωπο συγκεκριμένου γεωγραφικού τόπου και χρόνου αλλά τον άνθρωπο απανταχού».