Εκατόν εξήντα μια ελληνικές αρχαιότητες «άγνωστης προέλευσης», που είχαν δωρηθεί από τον Αμερικανό πολυεκατομμυριούχο Λέοναρντ Στερν στο «Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού» με έδρα το Ντελαγουέρ, επαναπατρίζονται, σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ,και η συμφωνία αυτή θα γίνει «χωρίς καμία απολύτως οικονομική επιβάρυνση του Ελληνικού Δημοσίου».
Οι αρχαιότητες αυτές αποτελούν εξαιρετικά σπάνια, παγκοσμίως μοναδικά δείγματα της τέχνης και της τεχνικής του Κυκλαδικού Πολιτισμού της 3ης προχριστιανικής χιλιετίας και παρέχουν νέα δεδομένα στην επιστημονική γνώση αυτής της περιόδου.
Ιδιοκτήτης μέχρι τώρα της συλλογής των αρχαιοτήτων είναι ο 84χρονος Λέοναρντ Ν. Στερν, του οποίου η περιουσία, σύμφωνα με το Forbes, εκτιμάται σε 6,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος έχει περιγράψει τον εαυτό του ως έναν αυτοδημιούργητο άνθρωπο, αποφασισμένο να γίνει «ο νεότερος των πλουσίων και στη συνέχεια ο πλουσιότερος των πλουσίων»
Η πρώτη παγκόσμια προβολή μέρους της συλλογής προς το κοινό θα διενεργηθεί στην Ελλάδα με την έκθεσή τους στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από την 1η Νοεμβρίου 2022 έως τις 31 Οκτωβρίου 2023. Θα εκτεθούν δεκαπέντε από αυτές τις αρχαιότητες για έναν χρόνο.
Τα 161 αρχαία ελληνικά αντικείμενα «κορυφαίας ποιότητας» χρονολογούνται πριν τουλάχιστον 4.000 χρόνια.
Οι υπόλοιπες θα εκτεθούν στο ΜΕΤ, το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, με δεδηλωμένη την ιδιοκτησία του Ελληνικού Κράτους και τη σήμανση «Hellenic Republic – Ministry of Culture and Sports» που υιοθετείται για πρώτη φορά.
Σύμφωνα με όσα κατατέθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο, η αίθουσα στο ΜΕΤ με την ως άνω ένδειξη της ιδιοκτησίας του Ελληνικού Κράτους έχει δεσμευθεί, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση του Ελληνικού Δημοσίου, για «διαρκή και πολυετή επί 50 έτη προβολή του Κυκλαδικού Πολιτισμού», κάτι που σημαίνει ότι η συλλογή πιθανώς θα έρχεται κατά τμήματα στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια και εκεί θα εκτίθεται ως μακροχρόνιο δάνειο.
Οι λεπτομέρειες πρόκειται να ανακοινωθούν στη Βουλή και θα αναφέρονται σε μνημόνιο με το ΜΕΤ που θα υπογραφεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
Οι 161 αρχαιότητες θα επιστραφούν σταδιακά στην Ελλάδα για μόνιμη έκθεση, αλλά δεν αναφέρθηκε ακριβές χρονικό πλαίσιο.
Ο κυκλαδικός πολιτισμός άκμασε στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων του Αιγαίου πελάγους περίπου μεταξύ 3000-2000 π.Χ. Είναι περισσότερο γνωστός για τα εμβληματικά λευκά μαρμάρινα ειδώλια γυμνών γυναικείων μορφών που ενέπνευσαν καλλιτέχνες όπως ο Πάμπλο Πικάσο. Η τεράστια δημοτικότητά τους ανάμεσα σε ιδιώτες συλλέκτες και μουσεία σε όλο τον κόσμο, πυροδότησε ένα όργιο παράνομων ανασκαφών στις Κυκλάδες τον 20ό αιώνα.
Για δεκαετίες, οι ελληνικές αρχές προσπαθούν να ανακτήσουν αρχαιότητες που έχουν ανασκαφεί παράνομα και εξάγονται από τη χώρα, οι οποίες μπορούν να πουληθούν για εκατομμύρια δολάρια.
Η Αθήνα ασκεί σταθερά πίεση για να πάρει πίσω μεγάλα τμήματα των γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.
