Αντιδράσεις έχουν προκληθεί μετά την κυβερνητική απόφαση, που επισημοποιήθηκε και με την υπογραφή της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, σύμφωνα με την οποία εξισώνονται τα πτυχία των ανώτερων δραματικών σχολών και των σχολών χορού και κινηματογράφου με απολυτήρια λυκείου. Χθες, οι σπουδαστές και σπουδάστριες της σχολής του Εθνικού Θεάτρου προχώρησαν σε κατάληψη.
Για το Προεδρικό Διάταγμα 85 το ΣΕΗ εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση καταγγέλλοντας ότι «πρόκειται για την επίσημη ταφόπλακα στις σχεδόν τριακονταετείς διεκδικήσεις των καλλιτεχνών να αναβαθμίσουν τις σπουδές τους και να αναγνωρίσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα… πέρα από την καταφανέστατη ηθική, καλλιτεχνική και επαγγελματική τους απαξίωση!».
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση:
«Με πραγματική έκπληξη και τεράστια αγανάκτηση, πληροφορηθήκαμε για την – με υπογραφή της ΠτΔ, Κατερίνας Σακελλαροπούλου – έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος 85 με ημερομηνία 17/12, σύμφωνα με το οποίο ΟΛΟΙ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ οι απόφοιτοι των «ανώτερων» δραματικών σχολών & σχολών χορού και κινηματογράφου κατατάσσονται στην κατηγορία εργαζομένων ΔΕ. Ουσιαστικά αλλά και τυπικά πλέον με την υπογραφή της ανώτατης πολιτειακής αρχής, όλοι οι καλλιτέχνες των παραστατικών τεχνών εξισώνονται με απόφοιτους λυκείου, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τα εργασιακά τους δικαιώματα, πέρα από την καταφανέστατη ηθική, καλλιτεχνική και επαγγελματική τους απαξίωση!
Οι καλλιτέχνες, λοιπόν, είναι απλοί εμπειροτέχνες που έχουν ολοκληρώσει μόνο τη δωδεκαετή δημόσια εκπαίδευση στην Ελλάδα! Πρόκειται για την επίσημη ταφόπλακα στις σχεδόν τριακονταετείς διεκδικήσεις των καλλιτεχνών να αναβαθμίσουν τις σπουδές τους και να αναγνωρίσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Μάλιστα, το συγκεκριμένο Π.Δ. παραβιάζει κατάφωρα και αυτές ακόμα τις διατάξεις του Ν. 1158/81 ”Περί οργανώσεως και διοικήσεως σχολών Ανωτέρας Καλλιτεχνικής Εκπαιδεύσεως κλπ.” (ΦΕΚ 127 /Α / 81) και του Π.Δ. 370/83 ”Κανονισμός οργάνωσης και λειτουργίας Ανωτέρων Σχολών Δραματικής Τέχνης (Τμ. Υποκριτικής” (ΦΕΚ 130 /Α / 83), σύμφωνα με τα οποία «η καλλιτεχνική εκπαίδευση ανήκει στην ΑΝΩΤΕΡΗ βαθμίδα εκπαίδευσης».
Είναι γεγονός ότι από το 2003 και έπειτα η ανώτερη βαθμίδα εκπαίδευσης, μετά από Ευρωπαϊκή οδηγία, καταργήθηκε στην Ελλάδα (οπότε και τα τριετούς φοίτησης Τ.Ε.Ι. μετατράπηκαν σε τετραετούς φοίτησης ΑΤΕΙ). Όμως, για τους αποφοίτους των καλλιτεχνικών σχολών έως το 2003, ακριβώς λόγω των προβλέψεων των παραπάνω νομοθετημάτων, ίσχυε η δυνατότητα ισοτίμησης των σπουδών τους μέσω ΙΤΕ, αρχικά, και ΕΟΠΕΠ έπειτα, με ΤΕΙ, άρα την κατάταξή τους σε εργαζόμενους ΤΕ.
Έκτοτε, όμως, στην Ελλάδα, τη χώρα που περηφανεύεται διεθνώς πως είναι «το λίκνο του Πολιτισμού» και ιδιαιτέρως του θεάτρου, το ίδιο το Κράτος έχει σκοπίμως δημιουργήσει ένα καφκικό θεσμικό κενό, όπου δεν προβλέπεται και δεν υπάρχει καμία διάθεση για δημιουργία Ανώτατης βαθμίδας εκπαίδευσης για τις Παραστατικές Τέχνες, με παράλληλη λύση για το ζήτημα της διαβάθμισης των σπουδών των χιλιάδων αποφοίτων από το 2003 έως και τη δημιουργία αυτής της βαθμίδας.
Την ίδια στιγμή, ήδη από το 1981 έως και σήμερα:
• το Υπουργείο Πολιτισμού – στο οποίο υπάγονται οι «ανώτερες» καλλιτεχνικές σχολές – ως εποπτεύων φορέας, τις αδειοδοτεί και τις ελέγχει,
• οι υποψήφιοι δίνουν εισαγωγικές εξετάσεις σε διορισμένη από το Υπουργείο καλλιτεχνική επιτροπή
• μετά την εισαγωγή τους σπουδάζουν για τρία ολόκληρα έτη με ένα υπερεντατικό πρόγραμμα σπουδών τουλάχιστον 8 ωρών την ημέρα για κάθε μέρα της εβδομάδας
• στο τέλος των σπουδών τους για να πάρουν τα διπλώματά τους – τα οποία μάλιστα φέρουν την στρογγυλή σφραγίδα της Ελληνικής Δημοκρατίας (μέσω του ΥΠΠΟΑ) – δίνουν και πάλι εξετάσεις σε άλλη επιτροπή, επίσης διορισμένη από το Υπουργείο Πολιτισμού.
• Σημειώνουμε, μάλιστα, πως για να γίνει δεκτός ο υποψήφιος στις εισαγωγικές εξετάσεις πρέπει να καταθέσει ως δικαιολογητικό το Απολυτήριο του Λυκείου!
ΚΙ ΟΜΩΣ…!!!
Από τις 17/12, βάσει αυτού του Προεδρικού Διατάγματος, όλα αυτά δεν σημαίνουν ΤΙΠΟΤΑ. Τριετείς, εξειδικευμένες σπουδές σημαίνουν απλά ότι ο διπλωματούχος του ΥΠΠΟΑ καλλιτέχνης είναι απόφοιτος Λυκείου. Κανένας διαχωρισμός ούτε για τους αποφοίτους έως το 2003, που με νόμους του Κράτους ήταν εργαζόμενοι ΤΕ! Οι διπλωματούχοι καλλιτέχνες συλλήβδην είμαστε το ίδιο με αποφοίτους Λυκείου που είτε δεν έχουν καμία περαιτέρω εξειδίκευση, είτε παρακολούθησαν περιστασιακά, κάποια μαθήματα ή σεμινάρια ενός τυχαίου, τοπικού εργαστηρίου θεατρικού παιχνιδιού, σχεδίου ή μπαλέτου!
Προς αποφυγή οποιασδήποτε παρανόησης, πάγιο αίτημά μας η δημιουργία Πανεπιστημιακής Σχολής Παραστατικών Τεχνών, στα πρότυπα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, όπου ΕΠΙΣΗΣ οι καλλιτέχνες δεν εισάγονται με πανελλήνιες εξετάσεις μεν, δεν αποκλείονται όμως και από την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, τα πτυχία τους αναγνωρίζονται και το πρόγραμμα σπουδών τους είναι εναρμονισμένο και σε απόλυτη σύνδεση με το πρόγραμμα του Θεωρητικού τμήματος Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης της ίδιας σχολής.
Δυστυχώς, είμαστε η μοναδική χώρα, στην οποία έχει εδραιωθεί αυτή η πρακτική. Η μη αναγνώριση των διπλωμάτων μας, και κυρίως η διαιώνιση αυτής της άνισης και άδικης μεταχείρισης, σημαίνει κυρίως, ότι επειδή ακριβώς ισοδυναμούν με απολυτήριο Λυκείου, οι ηθοποιοί, δεν μπορούμε να κάνουμε μεταπτυχιακά στην ειδικότητά μας, όσοι είμαστε κάτοχοι master ή PhD ξένων πανεπιστημίων (που μας δέχτηκαν είτε λόγω παράλληλης απόκτησης πτυχίου άλλου γνωστικού αντικειμένου, είτε αναγνωρίζοντας τη χαώδη ελληνική πραγματικότητα), όταν επιστρέψουμε στην Ελλάδα, αυτά δεν αναγνωρίζονται, ότι στον ΟΑΕΔ επιδοτούμαστε αναλογικά λιγότερο, ότι εν τέλει οι εργασιακές μας απολαβές είναι μειωμένες.
Δεν θεωρούμε τυχαίο το ότι το προεδρικό διάταγμα αυτό υπογράφηκε μόλις ένα μήνα μετά από την κατάπτυστη & συντεχνιακή ανακοίνωση της Κοσμητείας ΦΛΣ του ΕΚΠΑ για το τμήμα Θεατρικών Σπουδών, που έβαλε κατά του κλάδου των ηθοποιών εξισώνοντάς μας κι εκείνη με αποφοίτους Λυκείου.
Δεν θεωρούμε τυχαίο ότι εδώ και χρόνια μερίδα θεατρολόγων έχει προσβάλλει στο ΣτΕ την ΚΥΑ που εξασφάλιζε την ισοτίμηση έως το 2003 (η δημοσίευση της απόφασης εκκρεμεί παραπάνω από έναν χρόνο). Δεν θεωρούμε τυχαία, επίσης, την κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων και μουσικής από τα σχολεία το 2020. Την ίδια στιγμή, βεβαίως, που όλο το ενδιάμεσο διάστημα οι νόμοι του Υπουργείου Παιδείας δίνουν «δωράκια» στα κολέγια και τους επιχειρηματικούς ομίλους στους οποίους ανήκουν.
Πρόκειται για μια συνολική και στοχευμένη απαξίωση του Πολιτισμού, των Τεχνών και των επαγγελματιών καλλιτεχνών. Για μια λυσσαλέα αντεργατική επίθεση στα δικαιώματα και την καλλιτεχνική μας υπόσταση.
«Η κυβέρνηση της ΝΔ, με αιφνιδιαστικό Προεδρικό Διάταγμα που αφορά το προσοντολόγιο για τον δημόσιο τομέα, εξισώνει τα -αναγνωρισμένα από το ΥΠΠΟΑ – πτυχία των αποφοίτων των δραματικών σχολών, ωδείων, σχολών χορού και κινηματογράφου με το απολυτήριο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Με βάση αυτό το Προεδρικό Διάταγμα, οι απόφοιτοι των σχολών αυτών, παρότι έχουν πραγματοποιήσει 3-4 χρόνια κοπιαστικές σπουδές μετά το Λύκειο, αποκλείονται από τον διορισμό τους στο δημόσιο. Για να προσληφθούν, απαιτείται επιπλέον πτυχίο ΑΕΙ οποιασδήποτε μάλιστα ειδικότητας. Παράλληλα, υποβαθμίζονται τα εργασιακά δικαιώματα ακόμη και σε όσους ήδη εργάζονται σε ΟΤΑ, ωδεία και άλλους τομείς», σημειώνει το ΚΚΕ.
«Το Προεδρικό Διάταγμα δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθούν διαχρονικά οι κυβερνήσεις, ειδικά των τελευταίων χρόνων, απορρίπτοντας το αίτημα καλλιτεχνικών σωματείων για τη συγκρότηση ενός δημόσιου και δωρεάν συστήματος καλλιτεχνικής εκπαίδευσης από τα πρώτα σχολικά χρόνια ως το Πανεπιστήμιο. Στο έδαφος του πολιτισμού-εμπόρευμα, επιδιώκουν να συντηρούν και να διευρύνουν την πανσπερμία και την ανομοιομορφία των καλλιτεχνικών σχολών, που στην πλειονότητά τους είναι ιδιωτικές.
Γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια, με βάση και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, αντί για την ένταξη της αδιαβάθμιτης μεταδευτεροβάθμιας καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στην Ανώτατη, Πανεπιστημιακή βαθμίδα, ενισχύεται η συζήτηση για διαβάθμισή της με την κατάταξή της στην “κατηγορία 5”, δηλαδή την εξίσωσή της με τα δίχρονα ΙΕΚ.
Αυτό άλλωστε επιχειρήθηκε να πραγματοποιηθεί και από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία κάτω από την πίεση του κινήματος αναγκάστηκε να αποσύρει το 2019 το σχετικό άρθρο του “ν. Γαβρόγλου”, που αφορούσε τους μουσικούς.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως μια τέτοιου είδους διαβάθμιση, όχι μόνο θα οδηγήσει σε υποβάθμιση τις καλλιτεχνικές σπουδές, αλλά και θα παραπέμψει στις καλένδες το υπερώριμο αίτημα για τη δημιουργία Ανώτατων Καλλιτεχνικών Σχολών, πανεπιστημιακού επιπέδου».
- Η άμεση απόσυρση του απαράδεκτου ΠΔ 85/22.
- Ουσιαστικά μέτρα για την αναβάθμιση των καλλιτεχνικών σπουδών και των καλλιτεχνικών μαθημάτων στο σχολείο.
- Συγκρότηση συστήματος δημόσιας και δωρεάν καλλιτεχνικής εκπαίδευσης από τα σχολικά χρόνια ως και το Πανεπιστήμιο.
- Μεταδευτεροβάθμια καλλιτεχνική εκπαίδευση αποκλειστικά ανώτατου, πανεπιστημιακού επιπέδου.
Αυτές είναι οι βασικές προϋποθέσεις:
- Για να αντιμετωπιστεί η κατάφωρη αδικία σε βάρος των καλλιτεχνών και των μαθητών, σπουδαστών που ακριβοπληρώνουν τις σπουδές τους για ένα πτυχίο αμφίβολης αξίας.
- Για να ανοίξει ο δρόμος σε μια καλλιτεχνική παιδεία που θα ανταποκρίνεται στο επίπεδο ανάπτυξης των Τεχνών και στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας και των ανθρώπων της Τέχνης».
