Η 18η Δεκεμβρίου έχει ανακηρυχθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών, σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η εκστρατεία του ΟΗΕ για την προστασία του παγκόσμιου μετανάστη. Η επιλογή αυτή της ημερομηνίας σχετίζεται με την υιοθέτηση από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ της «Διεθνούς Συνθήκης για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Μεταναστών Εργατών και των μελών των Οικογενειών τους» στις 18 Δεκεμβρίου 1990.
Το θέμα της Διεθνούς Ημέρας Μεταναστών για το 2021 αναφέρεται στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ανθρώπινης κινητικότητας.
Οι μετανάστες συμβάλλουν με τις γνώσεις, τα δίκτυα και τις δεξιότητές τους στη δημιουργία ισχυρότερων, πιο ανθεκτικών κοινοτήτων. Το παγκόσμιο κοινωνικό και οικονομικό τοπίο μπορεί να διαμορφωθεί μέσω σημαντικών αποφάσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που παρουσιάζονται από την παγκόσμια κινητικότητα και τους ανθρώπους εν κινήσει.
Το Παγκόσμιο Σύμφωνο για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση προσφέρει την ευκαιρία και καθοδήγηση για την πραγματοποίηση της ανθρώπινης κινητικότητας και την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζει.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) έχει βοηθήσει εκατομμύρια μετανάστες από τότε που ιδρύθηκε πριν 70 χρόνια με σκοπό την στήριξη του τεράστιου αριθμού Ευρωπαίων που εκτοπίστηκαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζει να πρωτοστατεί στην προώθηση μιας ανθρώπινης και εύρυθμης διαχείρισης της μετανάστευσης προς όφελος όλων, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων προέλευσης, διέλευσης και προορισμού.
Η Διεθνής Ημέρα Μεταναστών συμπίπτει φέτος με τα 70 χρόνια από τη διάσκεψη των Βρυξελλών που οδήγησε στην ίδρυση της οργάνωσης που, το 1989, μετονομάστηκε σε Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Ένα ευρύ φάσμα παραγόντων συνεχίζει να καθορίζει την κίνηση των ανθρώπων. Οι μετακινήσεις αυτές είναι είτε εθελοντικές είτε αναγκαστικές ως αποτέλεσμα του αυξημένου μεγέθους και της συχνότητας των καταστροφών, των οικονομικών προκλήσεων και της ακραίας φτώχειας ή συγκρούσεων. Περίπου 281 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν διεθνείς μετανάστες το 2020, αντιπροσωπεύοντας το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Σύμφωνα με τον ΔΟΜ, όλα αυτά θα επηρεάσουν σημαντικά τα χαρακτηριστικά και την κλίμακα της μετανάστευσης στο μέλλον και θα καθορίσουν τις στρατηγικές και τις πολιτικές που πρέπει να αναπτύξουν οι χώρες προκειμένου να αξιοποιήσουν το δυναμικό της μετανάστευσης διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών.
Η έκθεση του ΔΟΜ για την παγκόσμια μετανάστευση
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) παρουσίασε την 1η Δεκεμβρίου 2021 την Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης για το 2022, η οποία αποκαλύπτει μια δραματική αύξηση του εσωτερικού εκτοπισμού λόγω καταστροφών, συγκρούσεων και βίας σε μια εποχή που η παγκόσμια κινητικότητα έχει σταματήσει λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών του COVID-19 .
«Βρισκόμαστε μάρτυρες μιας πρωτόγνωρης συνθήκης που δεν έχουμε ξαναδεί στην ανθρώπινη ιστορία», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΜ Αντόνιο Βιτορίνο. «Ενώ δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ουσιαστικά καθηλωθεί από τον COVID-19, δεκάδες εκατομμύρια άλλοι έχουν εκτοπιστεί στις χώρες τους».
Ο αριθμός των αεροπορικών επιβατών παγκοσμίως μειώθηκε κατά 60% το 2020 σε 1,8 δισεκατομμύρια (από 4,5 δισεκατομμύρια το 2019) ενώ την ίδια στιγμή ο εσωτερικός εκτοπισμός λόγω καταστροφών, συγκρούσεων και βίας αυξήθηκε στα 40,5 εκατομμύρια (από 31,5 εκατομμύρια το 2019).
Η έκθεση, η ενδέκατη στη σειρά Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης του ΔΟΜ, βασίζεται στα πιο πρόσφατα δεδομένα από όλο τον κόσμο για να εξηγήσει τις βασικές μεταναστευτικές τάσεις καθώς και ζητήματα που αναδύονται στον ορίζοντα της μεταναστευτικής πολιτικής.
«Αυτή η έκθεση δεν μοιάζει με καμία άλλη έκδοση της Έκθεσης Παγκόσμιας Μετανάστευσης», είπε η συντάκτρια της έκθεσης του ΔΟΜ, Μαρί Μακόλιφ.
«Έχουν συμβεί τόσα πολλά στη μετανάστευση και την κινητικότητα τα τελευταία δύο χρόνια και σε αυτήν την έκθεση συγκεντρώνουμε βασικά δεδομένα, έρευνες και αναλύσεις για να δείξουμε πώς οι μακροπρόθεσμες τάσεις έχουν αλλάξει λόγω της COVID-19 και πώς έχουν επηρεαστεί οι μετανάστες σε όλο τον κόσμο».
Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των μεταναστών σε διεθνές επίπεδο έχει αυξηθεί από 84 εκατομμύρια παγκοσμίως το 1970 σε 281 εκατομμύρια το 2020. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, το ποσοστό των μεταναστών έχει αυξηθεί από 2,3% σε 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι περισσότεροι άνθρωποι παγκοσμίως (96,4 τοις εκατό) κατοικούν στη χώρα στην οποία γεννήθηκαν. Ο αριθμός των μεταναστών για το 2020 ήταν χαμηλότερος, κατά περίπου 2 εκατομμύρια, από ό,τι διαφορετικά θα ήταν λόγω της COVID-19.
Η Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης έχει μια διευρυμένη σειρά υλικού αναφοράς για την ψηφιακή εποχή που διανύουμε. Η διαδικτυακή διαδραστική πλατφόρμα επιτρέπει στους χρήστες να εξερευνούν και να αλληλεπιδρούν με βασικά δεδομένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκδοση του 2020 κέρδισε φέτος το χρυσό βραβείο στα Διεθνή Βραβεία Σχεδιασμού Ετήσιας Έκθεσης 2021.
Επιπλέον αναπτύχθηκε η ηλεκτρονική εργαλειοθήκη των εκπαιδευτικών με στόχο να υποστηρίξει τους δασκάλους σε όλο τον κόσμο, καθώς επιδιώκουν να παρέχουν ισορροπημένο, ακριβές και ενδιαφέρον εκπαιδευτικό υλικό για τις βασικές αρχές της μετανάστευσης και των μεταναστών σε εφήβους και νέους ενήλικες.
Η Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης αποτελεί μια βασική πηγή διασταύρωσης γεγονότων, βοηθώντας στη διάψευση ψευδών ειδήσεων σχετικά με τη μετανάστευση σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο. Η έκδοση του 2022 διαθέτει τώρα μια νέα και απλή εργαλειοθήκη ελέγχου στοιχείων για να βοηθήσει στην εξάλειψη βασικών μύθων για τη μετανάστευση.
Εκτός από την ανάλυση δεδομένων, η έκθεση καλύπτει συγκεκριμένες θεματικές για τους αναγνώστες που επιθυμούν πιο αναλυτικό περιεχόμενο. Τα θέματα που καλύπτονται περιλαμβάνουν τη μετανάστευση και την κλιματική αλλαγή, την ειρήνη και την ανάπτυξη, την εμπορία ανθρώπων σε διόδους μετανάστευσης, τις επιπτώσεις της COVID-19, την παραπληροφόρηση σχετικά με τη μετανάστευση, τις συνεισφορές των μεταναστών σε μια εποχή παραπληροφόρησης, και την τεχνητή νοημοσύνη και τη μετανάστευση, θέματα επίκαιρα και σχετικά για το εξειδικευμένο και για γενικό κοινό.
