Για περισσότερα από 100 χρόνια, ένας από τους πιο διάσημους αρχαιολογικούς χώρους στον κόσμο, το Μάτσου Πίτσου, ήταν γνωστός με λάθος ονομασία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε σε επιστημονικό περιοδικό με αντικείμενο τις σπουδές που αφορούν τις Άνδεις.
Οι Ίνκας που έχτισαν την αρχαία πόλη πιθανότατα την ονόμασαν Χουάινα Πίτσου (Huayna Picchu) αναφέρεται στη μελέτη.
Το Huayna μεταφράζεται σε «καινούριος ή νέος», ενώ το Picchu σημαίνει «κορυφή του βουνού» στη γλώσσα των ιθαγενών Κέτσουα, αναφέρει η καθηγήτρια ανθρωπολογίας Έμιλι Ντιν. Η ίδια πρόσθεσε πως Machu σημαίνει «παλιά». Άρα, η ονομασία που έχουμε δώσει είναι «Παλιά Βουνοκορφή», ανέφερε.
Αυτός ο οικισμός των Ίνκας πιστεύεται ότι χτίστηκε γύρω στο 1420 για «γαλαζοαίματους» που ζούσαν στο Κούσκο, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Ίνκας, σύμφωνα με τον συγγραφέα της έκθεσης Μπράιαν Μπάουερ, καθηγητή ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο.
Όταν αργότερα οι Ισπανοί κατέκτησαν τους Ίνκας, η Huayna Picchu εγκαταλείφθηκε, σύμφωνα με την μελέτη. Παρέμεινε κρυμμένη για αιώνες, βαθιά στα βουνά των Άνδεων, μέχρι που ανακαλύφθηκε από τον Αμερικανό εξερευνητή, Χίραμ Μπίνγκχαμ, το 1911.
Στις σημειώσεις του, ο Μπίνγκχαμ, αποφάσισε να ονομάσει την αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου, με βάση τις πληροφορίες που του παρείχε ο οδηγός του, ένας αγρότης που ζούσε στην περιοχή.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της έρευνας του στο Μάτσου Πίτσου, ο Μπάουερ βρήκε στοιχεία ότι η αρχική ονομασία ήταν άλλη. Ο συγγραφέας της μελέτης και ιστορικός στο υπουργείο Πολιτισμού του Περού Ντονάτο Αμάντο Γκονζάλες εντόπισε σε δική του ανεξάρτητη έρευνα παρόμοιες ενδείξεις. Έτσι, οι δύο αποφάσισαν να συνεργαστούν για να ανακαλύψουν την πραγματική ονομασία.
Οι ερευνητές ξεκίνησαν εξετάζοντας τις σημειώσεις του Μπίνγκχαμ, στις οποίες δήλωνε ότι δεν ήταν σίγουρος για το όνομα των ερειπίων όταν τα επισκέφτηκε για πρώτη φορά. Εν συνεχεία, οι δύο ερευνητές εξέτασαν χάρτες και άτλαντες που τυπώθηκαν πριν και μετά την επίσκεψη του Μπίνγκχαμ.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ντοκουμέντα ήταν μια αναφορά του 1588 που ανέφερε ότι οι ιθαγενείς της περιοχής Vilcabamba εξέταζαν το ενδεχόμενο να επιστρέψουν στη Huayna Picchu.
Το σφάλμα με την ονομασία δεν προκαλεί έκπληξη, δήλωσε η Ντιν, επειδή πολλοί μη Περουβιανοί αρχαιολόγοι δεν κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια στη διασταύρωση των τοπωνυμιών και δεν καταλάβαιναν πλήρως την γλώσσα των Κέτσουα.
«Ευρύτερα, αυτό το εύρημα αμφισβητεί τη δημοφιλή αφήγηση ότι ο Χίραμ Μπίνγκχαμ ανακάλυψε το Μάτσου Πίτσου», είπε. Οι ντόπιοι γνώριζαν για την τοποθεσία πολύ πριν φτάσει εκείνος.
Παρά την ανακάλυψη του αρχικού ονόματος της περιοχής, το πιθανότερο είναι να παραμείνει η ονομασία Μάτσου Πίτσου, παραδέχθηκε ο Μπάουερ.
«Δεν θα προτείναμε να αλλάξει το όνομα αφού το Μάτσου Πίτσου είναι παγκοσμίως γνωστό», πρόσθεσε.
Επίσης, η ονομασία Μάτσου Πίτσου είναι δημοσιευμένη σε χιλιάδες βιβλία, άρθρα, διαφημίσεις και νομικά έγγραφα, είπε ο Ντιν.
Επιπλέον, ο περουβιανός λαός και η κυβέρνησή του έχουν αγκαλιάσει το νέο όνομα, οπότε ενώ είναι μια ενδιαφέρουσα προσθήκη στην ιστορία του τόπου, δεν θα αλλάξει το σύγχρονο όνομα, σημείωσε ο ίδιος.